Al een tijdje werk ik in Rotterdam, dus reis ik regelmatig met de trein tussen Amsterdam en Rotterdam. Hier een overzicht van wat ik in anderhalf jaar forenzen geleerd heb. Mogelijk vinden andere forenzen hier iets amusants of nuttigs tussen.

Treindeuren dicht? Kijk om je heen!

Je kent het wel: met alle pijn en moeite denk je net op tijd het perron op te rennen, de trein staat er nog, maar de deuren zijn al dicht en de knop om de deur open te doen doet ook al niets meer. Maar er is nog hoop! De conducteur doet namelijk altijd als laatste handmatig één set deuren dicht.  Kijk dus om je heen, vind de conducteur en ren met een meelijwekkend gezicht op hem/haar af. Meestal laat deze je dan nog binnen. Regelmatig heb ik gezien dat mensen niet doorhadden dat ze deze optie nog hadden. Overigens raad ik aan deze situatie überhaupt te voorkomen door een paar minuten eerder naar het station te vertrekken, maar misschien heb je net als ik het talent/gebrek om vaak alleen maar precies op tijd treinen te kunnen halen…

Overigens is het goed te weten dat de vertrektijd van treinen in principe de tijd is dat de trein ook echt gaat rijden – in het “ideale” geval gaan de deuren dus al 10-20 seconden daarvoor dicht!

Reis, zo mogelijk, buiten de spits

Natuurlijk is het bij veel banen met vaste tijden lastig om buiten de spits te reizen (daarom is de spits immers de spits!). Maar als je zoals ik flexibele werktijden hebt, dan loont het op meerdere vlakken om buiten de spits te reizen. Ten eerste is het vaak voordeliger; met een Dal Voordeel abonnement krijg je 40% korting, en met een Dal Vrij abonnement kun je voor €99 euro per maand gratis reizen buiten de spits. Ten tweede is het veel rustiger in de trein, en daardoor is het veel prettiger werken en lezen.

Bij de NS zijn de spitstijden 6.30-9.00 en 16.00-18.30. Echter, of je korting krijgt hangt alleen af van het moment van inchecken, bovendien is er altijd een marge van 5 minuten in jouw voordeel. Oftewel, je profiteert van daltarieven als je incheckt voor 6.35, tussen 8.55 en 16.05, of na 18.25. Regelmatig wacht ik tot de klok op 18.25 staat voor ik incheck, en meestal staan er dan meerdere mensen om dezelfde reden bij de incheckpaal te wachten (je voelt je bijna lid van een club). Officieel moet je binnen een half uur na het inchecken je reis beginnen, maar ik weet niet hoe streng dit gecontroleerd wordt. Meestal reis ik na 8.55, maar zo nu en dan check ik in voor de spits, dus t/m 6.34. Meestal kom ik dan met mijn fiets het station inrijden om net op tijd in te checken, vervolgens is er alle tijd om de fiets rustig weg te zetten en koffie en een croissantje te halen…

Mocht je je reis beginnen in de spits en eindigen buiten de spits, dan kun je overwegen onderweg, na het ingaan van de daluren, uit te stappen om uit- en in te checken, zodat je de rest van de reis tegen daltarief kunt reizen. Als de in-/uitcheckpaal in de buurt van het perron is dan kun je vaak dezelfde trein weer instappen, dit is vaak zo op kleinere stations of op stations waar je kunt overstappen op de tram of de metro. Anders kun je wachten op de volgende trein. Zo neem ik vaak de trein van 18.12 vanaf Rotterdam Blaak naar Schiedam Centrum, om vervolgens 5 minuten te wachten op de volgende trein richting Amsterdam, die om 18.26 vertrekt. (Overigens is Schiedam Centrum zo’n station waar je dezelfde trein weer kunt halen, mits je a) helemaal voorin de trein uitstapt b) als een malloot de trap afrent, uit- en incheckt, de trap weer opsjeest, de trein inspringt en je plek kwijt bent. Niet chill dus.)

Heb je nog een ‘good old’ Voordeelurenabonnement? Houd deze voor altijd!

Tegenwoordig niet meer te krijgen, maar ze bestaan nog wel, voor €60 euro per jaar 40% korting buiten de ochtendspits, dus ook in de avondspits! Via de “Uitgestudeerd” actie ben ik begin 2013 als één van de laatsten in het bezit gekomen van een dergelijk abonnement. De NS heeft een jaar later doodleuk dit abonnement bij mij, en bij vele andere “uitgestudeerden”, beëindigd, terwijl in de algemene voorwaarden staat dat het een doorlopend abonnement is. Gelukkig hebben sommigen hierover geklaagd bij het OV-loket en gelijk gekregen. Een telefoontje was daarom genoeg om mijn abonnement weer terug te krijgen, en ik gebruik hem nog steeds in de avondspits. Eenmaal opgezegd kun je dit abonnement niet weer krijgen, dus houd het! Ik weet niet hoe lang de NS dit abonnement nog laat bestaan, maar gezien de kritiek die ze over zich heen zullen krijgen als ze het afschaffen zal het nog wel even duren.

Goede zitplaatsen en de terreur van de stiltecoupé

Meestal reis ik in de “standaard” dubbeldekker (zo eentje). Ik zit het liefst in een “tweezitter” in plaats van een plek met stoelen tegenover elkaar, omdat ik dan een tafeltje heb, en die vierzitters zijn gewoon niet fijn voor mensen met lange benen. Mocht jij dezelfde voorkeuren hebben, dan is het goed te weten dat op de bovenverdieping alleen maar vierzitters zijn, en niet elke benedenverdieping heeft tweezitters. Kijk dus, als de trein aankomt, vast naar binnen waar de tweezitters zijn.

En dan de stiltecoupé… Ik zit er bijna nooit meer in, en dat wel om de volgende redenen: 1) De stiltecoupé is bij een dubbeldekker altijd in de tweede wagon boven. Dus vierzitters. 2) Ik vind de stiltecoupé in theorie een topidee, maar werkt het in de praktijk vaak niet. Vooral bij dubbeldekkers is de stiltecoupé heel onduidelijk aangegeven, namelijk met raamstickers op ramen die schuin naar boven staan. Regelmatig komen er dus mensen binnen terwijl ze zeggen “Oh, een stiltecoupé!” waarna er hardop wordt bedacht of men van plan is zich ook echt stil te houden of niet. 3) Als er iemand toch praat in de stiltecoupé is dit extra afleidend, omdat de tekst goed te volgen is, in tegenstelling tot andere delen van de trein waar meestal meerdere mensen door elkaar praten. Bovendien komt bij mij dan voortdurend de vraag of ik er iets van moet zeggen of niet. Dit maakt het bijna onmogelijk me op mijn werk/krant/boek te concentreren. En ik ben een keer zo hard uitgescholden toen ik twee kakelende meiden vroeg stil te zijn, dat ik toen maar in een andere wagon ben gaan zitten. 4) Er wordt vaak niet goed gehandhaafd. Dus, mensen praten, de conducteur komt langs, en die zegt er niets van.

Kortom, ik zit liever in een “gewone” coupé met licht rumoer dan in een stiltecoupé waarin ik me groen en geel erger aan elk geluidje. Als ik te veel last heb van omgevingsgeluid zet ik mijn koptelefoon op. Overigens heb ik wel van andere mensen gehoord dat de stiltecoupé beter werkt in de spits, omdat er dan echt veel mensen zijn die het stil willen hebben, waardoor de sociale controle beter functioneert.

Trek de kosten van je woon-werkverkeer af van de belasting

Voor elke kilometer die je reist, en die niet vergoed wordt door je werkgever, kun je € 0,19 aftrekken van je inkomen. Zit je in schijf 2 of 3, dan scheelt dat dus 42% * € 0,19 = €0,08 per kilometer. Dit kan tot maximaal 75 kilometer enkele reis (dus 150 km retour) per dag. Vaak kun je dit voordeel via je werkgever regelen, bij mij is het bijvoorbeeld zo dat ik een deel van mijn vakantiegeld en eindejaarsuitkering, waarover ik 42% belasting betaal, “inlever”, waarna ik het vervolgens weer belastingvrij terugkrijg, verspreid over het hele jaar. Check hiervoor even bij je HR afdeling. Kan het niet via de werkgever, dan kun je het invullen bij de belastingaangifte. Dit loont de moeite, het kan gaan om duizenden euro’s per jaar!

Heb je een NS abonnement? Pak eens de ICE!

Je ziet ze misschien wel eens staan, deze moderne Duitse treinen. Ze rijden bijvoorbeeld tussen Amsterdam en Frankfurt, via Utrecht en Arnhem. Goed nieuws als je een NS abonnement heb (een Dal Voordeel is genoeg, hoewel hier wat onduidelijkheid over is), je hoeft dan namelijk geen toeslag te betalen om in deze trein te reizen. En de 2e klas in deze trein is bijna luxer dan de 1e klas in NS treinen, zo is de geluids- en schokdemping van de ICE merkbaar beter dan die van zijn geel-blauwe broertje.

Onterecht saldo van je OV-chipkaart afgeschreven? Bel de NS!

Ik reis zelf met twee OV-chipkaarten: een met een Dal Vrij abonnement en een met een Voordeelurenabonnement. Laatst dacht ik, een tijdje na het inchecken, dat ik met de verkeerde kaart had ingecheckt. Dus probeerde uit te checken met deze kaart, en in te checken met de andere kaart. Ik had echter de eerste keer wél met de goede kaart ingecheckt. Met als gevolg dat ik nu opnieuw incheckte met deze kaart, en uitcheckte met een kaart waarmee ik niet ingecheckt was. In beide gevallen werd er €10 van mijn kaart afgeschreven, waardoor ik na deze grap direct €20 lichter was. Beetje lullig van de NS. De volgende dag gebeld en het werd binnen 4 weken teruggestort. NB dit kan alleen gebeuren bij poortjes, waar er aparte scanners zijn voor in- en uitchecken. Wel fijn dat de NS tegenwoordig via een lokaal nummer te bereiken is: 030-7515155.

Klein maar fijn

Tot slot: zelf vindt ik het fijn om op kleinere stations in- en uit te stappen: meestal reis ik van Amsterdam Lelylaan naar Rotterdam Blaak. Een nadeel van grotere stations is dat het lopen tussen fiets en trein vaak meer dan 5 minuten duurt. Vooral bij Amsterdam Centraal is het parkeren van de fiets op een goede plek nogal lastig. Maar dit hangt er natuurlijk maar net vanaf welke stations dicht in de buurt zijn.

Vragen en opmerkingen zijn welkom!